در این روش، مایع منی مرد را توسط روشهایی خاص در آزمایشگاه آنالیز می کنند و سپس اسپرمهای سالمتر و با تحرک و توانایی بیشتر را انتخاب می نمایند و آن را در اختیار پزشک قرار می دهند تا بوسیله کاتتر مخصوص، این اسپرمها را در رحم زن تلقیح نماید.
معمولا نمونه اسپرم داخل ظرف نمونه گیری استریل ریخته می شود. در اغلب موارد لازم است که حداکثر نیم ساعت بعد اسپرم به آزمایشگاه منتقل شود.(این زمانی است که لخته اسپرم به حالت مایع درآمده است). بنابر این اگر زوجی به فاصله حداکثر نیم ساعت از کلینیک زندگی می کنند و( یا هتل اقامت آنان نیم ساعت با کلینیک فاصله دارد) می توانند نمونه را در منزل و یا هتل بگیرند و آنرا به کلینیک تحویل دهند. حمل نمونه به کلینیک باید طوری باشد که نمونه در دمای نزدیک به 37 درجه باشد. ( بیمار می تواند ظرف نمونه را در زیر لباس و نزدیک بدنش نگهداری نماید). از زمان تحویل نمونه به آزمایشگاه حدود یک ساعت زمان لازم است تا نمونه آماده شود.
بهترین زمان انجام IUI چه وقت است؟
حوالی 6 ساعت به زمان تخمک گذاری انجام شود. در موارد ناباروری بعلت مشکل مردانه برخی پزشکان عقیده دارند که بهترین زمان بعد از تخمک گذاری است. در سایر موارد بهتر است تزریق قبل از تخمک گذاری انجام شود و اسپرمها انتظار رسیدن تخمک را داشته باشند. IUI بین 36 تا 48 ساعت بعد از تزریق hCG صورت می گیرد. بطور معمول IUI بصورت یک بار در 36 ساعت بعد از تزریق hCG انجام می شود. در برخی مراکز که IUI را 24 و 48 ساعت بعد از تزریق hCG انجام داده اند نتائجی 6 درصد بیشتر گرفته اند. تخمک فقط تا 24 ساعت بعد از آزاد شدن در بدن می تواند زنده بماند.
درصد موفقیت IUI چقدر است؟
برسی منابع مختلف پزشکی نشان می دهد که IUI دامنه موفقیت متفاوتی دارد در برخی از منابع موفقیت آنرا 6% و در برخی منابع حتی تا 26% نیز گزارش کرده اند. مسلما میزان موفقیت آن بستگی به تعداد تخمک و کیفیت نمونه اسپرم خواهد داشت. بطور متوسط میزان موفقیت IUI بین 15% تا 20% می باشد. همچنین میزان حاملگی چند قلوئی در این روش بین 20% تا 30% می باشد.
انجام IUI چه حسی دارد؟
اغلب زنان IUI را بدون درد تجربه و چیزی در حد انجام آزمایش سرطان ( پاپ اسمیر) دیده اند. در برخی موارد نیز گرفتگیهای شکمی متعاقب آن دیده شده است اما این موضوع احتمالا بیشتر بدلیل آزاد شدن تخمک در بدن باشد تا انجام خود IUI .وارد شدن کاتتر به دهانه رحم نیز معمولا دردی ایجاد نمی کند چون در این زمان بدلیل تغیرات هورمونی خود دهانه رحم مختصری باز می شود.
چه مدت اسپرم آماده شده (شسته شده) می تواند زنده بماند؟
مطالعات اخیر نشان می دهد که اسپرم آماده شده می تواند 24 تا 72 ساعت نیز زنده بماند. هر چند توانائی آن بعد از 24 ساعت کاهش می یاید. موضوع دیگر شنا کردن اسپرم و گذشتن از لوله های رحمی است. بنابر این زمان ایده آل 6-12 ساعت حوالی آزاد سازی تخمک است.
آیا مجبور خواهم بود بعد از انجام IUI دراز بکشم؟
شما مجبور نیستید بعد از IUI درازبکشید چون دهانه رحم باز نمی ماند اما اغلب پزشکان اجازه می دهند بیماران 15 دقیقه تا 30 دقیقه بعد از عمل روی تخت دراز بکشند.
آیا نیازی به استراحت بعد از انجام IUI وجود دارد؟
اغلب بیماران نیاز ندارند. اما اگر شما احساس درد و گرفتگی شکم دارید می توانید مدتی استراحت کنید. اغلب بیماران فعالیتهای سنگین خود را کاهش می دهند به امید اینکه احتمال حاملگی آنان زیاد شود.
چه مدت لازم است قبل از IUI مقاربت نداشته باشیم؟
این بستگی دارد به وضعیت خود شما اما نباید بیش از 3 روز باشد . اگر تعداد کم اسپرم علت انجام IUI است بهتر است از حداقل 24 ساعت قبل مقاربت نداشته باشید. عقیده عمومی بر این است که آخرین بار در هنگام تزریق hCG مقاربت داشته باشید و بعد از آن تا هنگام IUI از مقاربت پرهیز کنید.
از چه زمانی بعد از IUI می توانیم مقاربت داشته باشیم؟
معمولا از هر زمانی بعد از IUI می توانید مقاربت را شروع کنید در حقیقت اغلب پزشکان مقاربت بعد از IUI را به بیماران خودپیشنهاد می کنند.
آیا امکان خارج شدن اسپرم از رحم بعد از IUI وجود دارد؟
چون اسپرم مستقیم به داخل رحم تزریق می شود امکان خروج آن وجود ندارد. اماد ممکن است که بعد از IUI مختصری احساس ترشح کنید که آن هم بدلیل ورود کاتتر و شل شدن مایع اطراف دهانه رحم است. مخصوصا اینکه IUI در هنگام تخمک گذاری رخ می دهد و در این هنگام مایع اطراف دهانه رحم شل تر از مواقع عادی می باشد.
بهترین تعداد فولیکول (تخمک) برای انجامIUI چقدر است؟
3 تا 4 فولیکول ( تخمک) بهترین شانس موفقیت را ایجاد خواهند کرد. بدیهی است که تعداد بیشتر فولیکول(تخمک) شانس حاملگی چند قلوئی را نیز زیاد خواهند کرد.
در مواقعی که مشکل تعداد کم اسپرم وجود ندارد، آیا IUI همچنان موثر است؟
IUI در مواقعی که در دهانه رحمم اشکال در موکوس وجود دارد بهمراه درمان با کلومیفن روش موثری است. و همچنین IUI در صورتیکه با داروهای تزریقی بکار رود بدون در نظر گرفتن مشکل تعداد کم اسپرم نیز روش موثری است. می بایست به این موضوع توجه کرد که در حالت مقاربت و بطور طبیعی صرفا بهترین اسپرمها می توانند از موکوس دهانه رحم رد شده و خود را به محل لقاح با تخمک برسانند اما در IUI تعداد خیلی بیشتری اسپرم را می توان در محل لقاح قرار داد.
حداقل چه تعدادی اسپرم برای IUI مورد نیاز است؟
هر چند حداقل حدود یک میلیون اسپرم (بعد از مرحله آماده سازی) برای IUI ضروری است اما اگر تعداد اسپرم از 8 تا 10 میلیون کمتر باشد کاهش قابل ملاحظه ای در میزان موفقیت IUI رخ خواهد داد. بهر حال بنظر می رسد حداقل تعداد اسپرم برای موثر بودن روش IUI بایستی حدود 5 میلیون باشد. موفقیتهای خوبی با تعداد بین 20 تا 30 میلیون رخ میدهد و تعداد اسپرم بالای 50 میلیون مزیت بیشتری برای میزان موفقیت بیشتر نخواهد بود.
در صورت عدم نتیجه ، تا چند بار لازم است IUI را تکرار کنم؟
این به خود شما و به نوع داروهایی که استفاده می کنید بستگی دارد. کسی ممکن است 3-4 IUI را با کلومیفن انجام دهد و سپس IUI را با داروهای تزریقی نیز 3-4 بار انجام دهد. به هر حال اگر فردی بعد از 3-4 بار IUI به همراه داروهای تزریقی و علی رغم اینکه تخمکهای او رشد خوبی داشتند از IUI نتیجه نگرفت باید برای او روشهای پیچیده تری مانند IVF را انجام داد.
آیا می توان IUI را در منزل نیز انجام داد؟
IUI را در منزل نمی توان بدون تجهیزات کافی انجام داد. در IUI لازم است اسپرم با استفاده از تجهیزات خاصی آماده ( شسته) شود. اگرچه می توان اسپرم را بدون آماده سازی در داخل واژن و اطراف دهانه رحم قرار داد از نظر میزان موفقیت با مقاربت طبیعی هیچ تفاوتی ندارد و اگر اسپرم آماده نشده ( شسته نشده) را مستقیم به رحم تزریق نمود بسیار خطرناک بوده و حتی ممکن است موجب مرگ شود.
آیا بعد از IUI خونریزی طبیعی است؟
هر چند معمولا رخ نمی دهد اما امکان پذیر است مخصوصا در مواقعی که پزشک مجبور است دهانه رحم را با تناکولوم ( نوعی پنس) نگه دارد. البته برخی زنان در هنگام آزاد سازی تخمک دچار مختصری خونریزی می شوند که ربطی به خود IUI ندارد.
لانه گزینی چیست وچه مدت بعد از IUI رخ می دهد؟
لانه گزینی ( ثابت شدن جنین در رحم و مشخص شدن بارداری) بین 16-12 روز بعد از آزاد شدن تخمک و یا 16-12 روز بعد از انجام IUI رخ خواهد داد.
برای کنترل رشد تخمکها معمولا چند بار سونوگرافی انجام می گیرد؟
این کاملا بستگی به وضعیت شما و نوع داروهای مورد استفاده دارد و ممکن است در صورت لزوم چندین بار سونوگرافی برای شما انجام پذیرد.
اندازه فولیکول (تخمک) چقدر بایستی باشد که بتوان گفت که بالغ ( رسیده) شده است؟
بسیاری از پزشکان رشد فولیکول ( تخمک) را با سونوگرافی کنترل می کنند. اندازه فولیکول (تخمک) مناسب بنظر پزشکان مختلف متفاوت است اما اکثر پزشکان در صورتیکه بیمار دارو مصرف نکرده یا تنها کلومیفن مصرف کرده باشد 20 تا 24 میلی متر در نظر می گیرند و اگر FSH به تنهائی مصرف کرده باشد 17 یا 18 میلی متر و اگر FSH+LH استفاده کرده باشد 16 یا 17 میلی متر را اندازه فولیکول بالغ در نظر می گیرند. البته این امکان دارد که فولیکولهای تا حد 14 تا 15 میلی متر نیز حاوی تخمک طبیعی نیز باشند. بعلاوه فولیکولها تا زمان آزاد سازی حدود یک تا دو میلی متر روزانه رشد می کنند. یک خانم ممکن است در یک سیکل بیش از یک تخمک آزاد کند و وقتی به اندازه آنها به حد طبیعی رسید در صورتیکه hCG استفاده نکرده باشند تا 24 ساعت بعد تخمکها در بدنش آزاد خواهند شد. تزریق hCG در 95% خانمها باعث آزاد سازی تخمکها در 36 ساعت بعد خواهد شد.
اندازه استرادیول (E2) چقدر می بایست باشد؟
اندازه استرادیول (E2) می بایست در زمانی که فولیکول 18 میلی متر است بین 200 تا 600 pg در میلی لیتر باشد. بعضی پزشکان حداقل 150 را طبیعی می دانند اما اندکی مقادیر بیشتر بنظر می رسد که بهتر باشد.
IUI چه خطراتی می تواند داشته باشد؟
مهمترین خطرات IUI مشکلاتی مانند گرفتگی شکم ، آسیب مختصر به دهانه رحم که باعث خونریزی یا لکه بینی مختصر و موقت خواهد بود. بعلاوه امکان رشد بیش از حد تخمدانها نیزاز خطرات IUI خواهد بود که با داروهایی مانند کلومیفن خطر آن کم و با داروهای تزریقی بیشتر خواهد بود.
آیا لزومی به داروهای مسکن قبل یا بعد از IUI وجود دارد؟
اغلب بیماران نیازی به مصرف مسکن ندارند اما اگر گرفتگی شکم شدید باشد بهتر است ایبوپروفن یا ناپروکسان مصرف نشده و بجای آنها شیافف دیکلوفناک داروی مناسبی خواهد بود.
آماده سازی (شستشوی ) اسپرم یعنی چه؟
آماده سازی یا شستشوی اسپرم یک روش آزمایشگاهی است که در آن با استفاده از تکنیکهای خاص اسپرمهای متحرک و طبیعی از سایر اسپرمها جدا می شوند و برای درمانهای ناباروری مانند IUI و IVF استفاده می شود.
چه مدت بعد از IUI من می توانم شنا کنم؟
هر چند شنا کردن مشکل خاصی ایجاد نخواهد کرد اما بهتر است تا 48ساعت بعد از اینکار خود داری شود.
آیا بعد از بستن لوله های رحمی امکان انجام IUI وجود دارد؟
به هیچ وجه. روش بستن لوله های رحمی روش موثری در جلوگیری از بارداری است و از رسیدن اسپرمها به تخمک ممانعت می کند. اگر شما لوله های رحمی تان را بسته اید و یا به هر دلیلی لوله های رحمی شما بسته است تنها روشی که می تواند به شما کمک کند روش IVF است و با IUI کمکی به شما نخواهد نمود.
آیا می توان از IUI برای انتخاب جنس استفاده نمود؟
با برخی روشهای آماده سازی می توان اسپرمهای پسر و دختر را از هم جدا نمود و برای انتخاب جنس از آنها استفاده نمود. در این روشهای آماده سازی تعداد اسپرمی که در نهایت جدا می شوند کم می باشد و برای کسانی که مشکل ناباروری دارند انجام آن توصیه نمی شود.
برگرفته از سایت مادرانه
ترجمه و پشتیبانی توسط:شرکت جومی